စစ္တေကာင္းဘဂၤါလီ ကိုေထာက္ခံသူမ်ားအား တုန႔္ၿပန္ၿခင္း

ေမး- အရင္ေန႔က စစ္တေကာင္းဘဂၤါလီေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေမးခဲ႔ၿပီးၿပီ။ ဒီေန႔ေတာ႔ စစ္တေကာင္းဘဂၤါလီအဖြဲ႔ေတြရဲ႔ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ၿပန္လည္ေၿဖရွင္းခ်က္ေတြအတုိင္း ေမးခ်င္ပါတယ္။ အရင္ဆံုး ခင္ဗ်ားကိုေမးခ်င္တာက ခင္ဗ်ားတုိ႔ဟာ လူမ်ိဳးေရးခြဲၿခားတဲ႔ (Racists) မ်ားၿဖစ္ၾကတယ္လို႔ သူတုိ႔က တြင္တြင္ေၿပာၾကပါတယ္။ အဲ႔ဒါ ဘယ္လိုထင္ပါသလဲ?

ေၿဖ- လူမ်ိဳးေရးခြဲၿခားတယ္လို႔ေၿပာတဲ႔သူေတြကို အရင္ဆံုးက်ေနာ္ ၿပန္ေမးရမွာက What is racism? ပါ။ သူတုိ႔ အဲ႔ဒါကို ဘယ္လုိနားလည္ထားသလဲ။ အဲ႔ဒီအေပၚမူတည္ၿပီး သူတုိ႔စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ကြဲၿပားသြားမွာၿဖစ္ပါတယ္။ Racism ကိုေၿပာရင္ က်ေနာ္တုိ႔က အရင္ဆံုး Race and ethnics ကို စတင္စဥ္းစားရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ စစ္တေကာင္းဘဂၤါလီေတြဟာ သမုိင္းစဥ္ဆက္အေထာက္အထားမ်ားနဲ႔ ပညာရွင္မ်ားရဲ႔ သက္ေသၿပခ်က္မ်ားအရ ၿမန္မာႏုိင္ငံရဲ႔ တုိင္းရင္းသားစာရင္း မေပါက္ဘူးၿဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ သူတုိ႔ကို Immigrants မ်ားအၿဖစ္ သတ္မွတ္လို႔ရႏုိင္ပါတယ္။ Illegal Immigrants (တရားမဝင္က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္သူမ်ား) သူမ်ားသာလွ်င္ ၿဖစ္ေနၾကပါတယ္။ Illegal Immigrants မ်ားကို အိႏၵိယ-ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္နယ္စပ္မွာ ဝင္ရင္ပစ္ အမိန္႔ထုတ္ထားပါတယ္။ ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဲ႔သလို အမိန္႔မ်ိဳးမရွိပါဘူး။

သူတုိ႔ေၿပာတဲပ Racism ရဲ႔ အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ခ်က္ကို ကိန္းဘရစ္ခ်္ အဘိဓါန္က ဒီလို ဖြင္႔ဆုိပါတယ္။

"the belief that people's qualities are influenced by their race and that the members of other races are not as good as the members of your own, or the resulting unfair treatment of members of other races"

အဲ႔ဒီအဓိပၸါယ္နဲ႔ တုိင္းတာရင္ က်ေနာ္တုိ႔က ဘဂၤါလီေတြကို အမ်ိဳးယုတ္တယ္လို႔ စြပ္စြဲေနတာမ်ိီဳးမရွိပါ။ ေနာက္ဆက္တြဲ စာေၾကာင္း Unfair Treatment ဆိုတာကို ၾကည္႔၇င္ ဘဂၤါလီဖက္က အုပ္စုမ်ားက ပညာသင္ယူခြင္႔၊ လြတ္လပ္စြာခရီးသြားလာခြင္႔၊ လက္ထပ္ခြင္႔ စတဲ႔ ကိစၥရပ္ေတြမွာ ကန္႔သတ္ထားတယ္လို႔ ေထာက္ၿပႏုိင္ပါတယ္။ အဲ႔ဒီလို အခြင္႔အေရးမ်ားသည္ Racism နဲ႔ တုိက္ရိုက္ မသက္ဆုိင္ပါ။ Citizenship status လို႔ေခၚတဲ႔ ႏုိင္ငံသား ၿဖစ္မႈအေပၚမွာပဲ သက္ဆုိင္ပါတယ္။ ကမာၻ႔သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံၾကီးေတြ ၿဖစ္တဲ႔ ၾသစေတးလ်၊ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္ စတဲ႔ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံၾကီးမ်ားမွာေတာင္မွ ပဲ ကမာၻေပၚက ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြကို အခမဲ႔ ပညာသင္ၾကားခြင္႔၊ ခရီးသြားလာခြင္႔၊ ေဆးကုသမႈ ခံယူခြင္႔ စတာေတြကို မေပးႏိုင္ပါ။ ဘာေၾကာင္႔လဲ ဆုိရင္ Resources မ်ားသည္ အကန္႔အသတ္ရွိေနလို႔ၿဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြဆီက ေကာက္ယူထားတဲ႔ အခြန္ေတြနဲ႔ လည္ပတ္ေနရတာၿဖစ္တဲ႔အတြက္ သူ႔နုိင္ငံသားေတြအတြက္သာ စီစဥ္ေပးႏုိင္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို မတရားဘူးလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေၿပာႏုိင္မလား။

ကုလသမဂၢကေတာ႔ Citizenship Denial လုိ႔ေခၚတဲ႔ ႏုိင္ငံသားအၿဖစ္က ၿငင္းပယ္ၿခင္းကို မလိုလားပါဘူး။ မွန္ပါတယ္။ ဒါဟာ တစ္ကယ္႔ကို လိုလားထုိက္တဲ႔ Ideal ၿဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုပဲ က်ေနာ္ေမးပါရေစ။ မေလးရွားမွာ ၿမန္မာလုပ္သားေတြ သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးရွိေနပါတယ္။ မွ်တစြာ ဆက္ဆံၿခင္းခံေနရၿပီလား?မတရားမႈေတြ ခဏခဏ ၾကားေနရပါတယ္။ ဒါဟာ ယေန႔ကမာၻရဲ ႔မၿငင္းႏုိင္တဲ႔ ခါးသီးတဲ႔အမွန္တရားပါ။ မညီမွ်မႈေတြရွိေနပါတယ္။ ဒါကို နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ က်ေနာ္တုိ႔လို ဆင္းရဲမြဲေတၿပီးကမာၻ႔ အဆင္းရဲဆံုးႏုိင္ငံစာရင္းေပါက္ေနတဲ႔ ႏုိင္ငံတစ္ခုဟာ ၿပန္လည္နာလံထူဖို႔ ၾကိဳးစားေနခ်ိန္မွာ သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြအတြက္အရင္စဥ္းစားတာဟာ သဘာဝ က်မက် ကိုယ္တုိင္ စဥ္းစားၾကည္႔ေပါ႔ဗ်ာ။ ခက္ခဲတဲ႔အခ်ိန္မွာ အေကာင္းဆံုးထက္ လက္ေတြ႔အက်ဆံုးအေၿဖကို က်ေနာ္တုိ႔ ေရြးခ်ယ္ေနၾကရတာၿဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္ ကမာၻေပၚမွာ အထင္ရွားဆံုး မာတင္လူသာကင္းတုိ႔ရဲ႔ လႈပ္ရွားမႈကို ေၿခရာခံၾကည္႔၇င္ လူမည္းေတြဟာ က်ြန္ၿပဳၿခင္းခံခဲ႔ရသူေတြၿဖစ္ပါတယ္။ လင္ကြန္းေနာက္ပိုင္း လြတ္လပ္ေပမယ္႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဖိနွိပ္ၿခင္းကို ခံေနခဲ႔ရတဲ႔ ႏုိင္ငံသားေတြၿဖစ္ၾကပါတယ္။ ကားတစ္စီးတည္း အတူမစီးတာ၊ ေရအတူတူ မေသာက္တာ စတဲ႔ Racial Discrimination ေတြကို ၿပဳလုပ္ခဲ႔ၾကတာပါ။ လူကို လူလုိ သေဘာမထားဘဲ ေမ်ာက္တိရစာၦန္လို႔သတ္မွတ္ခဲ႔ၾကတယ္မလား။ က်ေနာ္တို႔က စစ္တေကာင္းဘဂၤါလီေတြကို အဲ႔သလို အတင္းအဓမၼေခၚသြင္း၊ ခုိင္းေစၿပီး လူရာမသြင္းမ်ား လုပ္ေနမိသလား။ ၿမန္မာႏုိင္ငံသား ဘဂၤါလီေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြရွီပါတယ္။ သူတုိ႔ နဲ႔ အတူ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မထုိင္တာမ်ိဳး ကုလားမဝင္ရ ေနရာမ်ိဳးေတြ လုပ္ေနသလား။ ဆႏၵရွိရင္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြအထိ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင္႔ရွိေနပါတယ္။ တစ္ခုေတာ႔ သတိရေစခ်င္ပါတယ္။ နုိင္ငံတစ္ခုအတြင္းမွာ အခ်ဳပ္အၿခယ္မဲ႔စြာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခြင္႔သည ္သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံသားမ်ားနဲ႔ အစုိးရအသိအမွတ္ၿပဳ ဗီဇာရထားတဲ႔ ႏုိင္ငံၿခားသားမ်ားမွာပဲရွိပါတယ္။ ဒါဟာႏုိင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အၿခာအာဏာအတြက္လည္း အေရးၾကီးတဲ႔ အပိုင္းၿဖစ္တယ္။ မဟုတ္ရင္ ႏုိင္ငံထဲကို တံခါးမရွိ၊ ဓါးမရွိ ဝင္ခ်င္တုိင္းဝင္ ထြက္ခ်င္တုိင္းထြက္လုပ္ေနရင္ အဲ႔ဒီႏုိင္ငံဟာ ႏုိင္ငံၾကီးေတြ ကစားတာခံရဖုိ႔ သိပ္လြယ္သြားလိမ္႔မယ္ဗ်။

ေမး--ခင္ဗ်ားတုိ႔ကို ဒီမုိကေရစီနဲ႔မတန္သူမ်ားလုိ႔ ေၿပာေနၾကတယ္ဗ်။

ေၿဖ-အဲ႔ဒါဆုိ က်ေနာ္ၿပန္ေမးခ်င္တယ္ဗ်။ Democracy နဲ႔ Multiculturalism ထပ္တူက်သလားလုိ႔ ေမးခ်င္တယ္။ အေမရိကား ယဥ္ေက်းမႈစံု...ေအာင္ၿမင္တယ္။ အလုပ္ၿဖစ္တယ္ေပါ႔ဗ်ာ။ ဒါေတာင္ အၿဖဴၾကီးစိုးေရး ကိစၥကို အေတာ္တုိက္ယူလာရေသးတာကိုး။ ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာက နဂိုကတည္းက အေရာင္အေသြးစံု တုိင္းရင္းသားေတြရွိၿပီး အဲ႔ဒါကိုလည္း လက္ခံၿပီးသားပါ။ ဗမာၾကီးစိုးေရး ဝါဒကိုေတာင္ က်ေနာ္တုိ႔ အေတာ္ တုိက္ဖ်က္ယူရဦးမွာၿဖစ္တယ္။ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ တန္မတန္ုဆိုတာက ဘာေပတံနဲ႔ တုိင္းမွာလဲဗ်ာ။ ဒီမုိကေရစီဆုိတာ လူထုလက္က အာဏာဆင္းသက္္ၿခင္းဗ်။ လူနည္းစုအတြက္ကာကြယ္ေပးတဲ႔ Minority right လည္းပါတယ္ဗ်ာ။ အဲ႔ဒီဟာေတြအားလံုးက ႏုိင္ငံတစ္ခုရဲ႔ အာဏာစက္အတြင္းမွာ ရွိတဲ႔ မ်ိဳးႏြယ္စု တုိင္းရင္းသားေတြ အေရးကိစၥ ကိုေတာင္ မေၿဖရွင္းနိုင္ခင္မွာ တရားမဝင္ က်ဴးေက်ာ္သူေတြအတြက္ Minority right ၿပဌာန္းမေပးလုိ႔ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ မတန္ဘူးလို႔ေၿပာရင္ေတာ႔ စပ်စ္သိးခ်ဥ္ေနတဲ႔ ေၿမေခြးပဲ လုိ႔ၿပန္ဆုိရမွာပဲဗ်။ ခင္ဗ်ားသာ ကိုယ္႔အိမ္သားေတြ ထမင္းငတ္ရင္ ကိုယ႔္အိမ္သားေတြကို အရင္ေက်ြးမလား သူမ်ားကို မ်က္နွာလုပ္သြားေပးမလား။ စဥ္းစားေပါ႔ဗ်ာ။

ေမး- ဒါေပမယ္႔ သူတုိ႔က ဒီေၿမေပၚမွာေမြးတဲ႔သူေတြပဲမလား။ စစ္တေကာင္း ဘဂၤါလီေတြကိုေၿပာပါတယ္။

ေၿဖ-ေကာင္းၿပီဗ်ာ။ ခင္ဗ်ား အေရွ႔က ဂ်ပန္၊ ကိုးရီးယားတုိ႔လုိ နိုင္ငံေတြ၊ အေနာက္ဖက္က အဂၤလန္၊ ဂ်ာမဏီ၊ အီတလီတုိ႔လိုနုိင္ငံေတြက ႏုိင္ငံသားၿဖစ္ခြင္႔ကိစၥေတြကို နိႈင္းယွဥ္ေလ႔လာၾကည္႔ေပါ႔ဗ်ာ။ ဒီေၿမမွာေမြးရင္ ဒိႏုိင္ငံသား ၿဖစ္ထုိက္တယ္ဆုိတာ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံရဲ႔ ဥပေဒနဲ႔ ေပၚလစီပါ။ လူဦးေရနည္းေနတဲ႔ ၾသစေတးလ်၊ ကေနဒါလိုနုိင္ငံမ်ိဳးက ဘယ္ၿပႆနာရွိမလဲဗ်ာ။ လက္ရွိၿမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူဦးေရ ၅၆ သန္း။ အဲ႔ဒီမွာ ထုိင္း၊ မေလးနဲ႔ က်န္တဲ႔ႏုိင္ငံေတြကို ထြက္သြားတဲ႔ လုပ္သားအင္အားစုေတြမပါေသးဘူး။ ဒီလို အလုပ္လက္မဲ႔ေတြမ်ားလွတဲ႔ တုိင္းၿပည္မွာ သေႏၶတားၿခင္းကို ခြင္႔မၿပဳတဲ႔ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ လူႈဦးေရေပါက္ကြဲမႈနႈန္းမွ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ၿဖစ္ေနတဲ႔သူေတြကို ေခၚသြင္းလိုက္ရင္ ဘာၿဖစ္သြားမယ္ထင္သလဲဗ်။ ႏုိင္ငံတစ္ခုရဲ႔ ဥပေဒဆုိတာ အဲ႔ဒီမွာရွိတဲ႔ ႏုိင္ငံသားေတြကို ကာကြယ္ေစာင္႔ေရွာက္ဖုိ႔ပဲမလား။ ဒုကၡေပးသလို ၿဖစ္ေနတဲ႔ ဥပေဒမိ်ဳးကို ရွိသင္႔တယ္ထင္လားဗ်။

ေမး-ဒါထက္ ေဒါက္တာဇာနည္တို႔လို ပညာတတ္ေတြကေတာင္ စစ္တေကာင္းဘဂၤါလီကိစၥကို ေထာက္ခံေနတာပဲ။ စဥ္းစားဖု႔ိ မသင္႔ဘူးလား?

ေၿဖ- က်ေနာ္သိသေလာက္က ေဒါက္တာဇာနည္က စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးသိပၸံဘြဲ႔ရလို႔ သိတာပဲဗ်။ သူက သမုိင္းပညာရွင္မဟုတ္ဘူး။ ၿမန္မာသမုိင္းပညာရွင္ထဲမွာ ရခုိ္င္လူမိ်ဳး ေဒါက္တာေအးေက်ာ္တုိ႔ရွိမယ္။ ဦးေအးခ်မ္းတုိ႔ရွိမယ္။ ဦးသန္႔ေၿမး ေဒါက္တာ သန္႔ၿမင္႔ဦးတုိ႔ရွိမယ္ဗ်။ ေထာက္ခံတာက ပုဂၢလိက ပိုင္းအရ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေထာက္ခံလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ေခၚေနၾကတဲ႔ သမုိင္းကို ဖန္တီးထားတာလား သမုိင္းအမွန္လား ဆုိတဲ႔ ကိစၥမ်ိဳးေတြက Research Paper နဲ႔ ၿပႏုိင္မွ စကားထဲထည္႔ေၿပာၾကရင္ေကာင္းမယ္ဗ်ာ။ ဒါေတာင္ အဲ႔ဒီ ေပပါ ဘယ္ေလာက္အဆင္႔ရွိသလဲဆုိတဲ႔အေပၚမူတည္ေသးတယ္။ တစ္ပါတ္ေလာက္အိမ္တြင္းပုန္းေရးၿပီး ပရင္႔ထုတ္ထားတဲ႔ဟာေလာက္နဲ႔ေတာ႔ ဘယ္ရမလဲဗ်ာ။ ဘယ္ ကြန္ဖရင္႔မွာဘတ္ၾကားထားၿပီး ဘယ္မွာ Publicize လုပ္ထားသလဲ ဆုိတာက ရွိေသးတာကိုး။ Citizenship denial နဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ေတာ႔ က်ေနာ္ကေတာ႔ ႏုိင္ငံတစ္ခုရဲ႔ အခ်ဳပ္အၿခာအာဏာအတြင္း ကိစၥရပ္ကို ႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ အစိုးရကပဲ ဆံုးၿဖတ္ခြင္႔ရိွိတာလုိ႔ ယံုၾကည္တဲ႔အတြက္ အထူး မေၿပာခ်င္ေတာ႔ဘူး။ ခင္ဗ်ားေၿပာတဲ႔ ေဒါက္တာဇာနည္ ရုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ စံနစ္တက် အဆင္႔ၿမင္႔ၿမင္႔ သုေတသန စာတမ္းတစ္ေစာင္ေလာက္ရွိရင္ ေၿပာပါ။ ဆက္ေၿပာၾကတာေပါ႔။ ေလဖမ္းဒန္းစီး ေၿပာတာေလာက္က က်ေနာ္လည္း ေၿပာတတ္ေနတာပဲ။ ခင္ဗ်ားလည္းေၿပာတတ္ေနတာပဲ။

ေမး--ဒါေပမယ္႔ဗ်။ လူ႔အခြင္႔အေ၇းအဖြဲ႔ေတြ ၿဖစ္တဲ႔ Burma Campaign UK တို႔လို အဖြဲ႔ေတြကေတာင္ အသိအမွတ္ၿပဳၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာအခြင္႔အေရးကိုေတာင္းဆုိေနၾကတာပဲဗ်။ အဲ႔ဒါကေရာ။

ေၿဖ-ဒါဆုိ ခင္ဗ်ားကို က်ေနာ္ၿပန္ေမးမယ္။ လူ႔အခြင္႔အေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ဆုိတဲ႔ေနရာမွာ Reputationရယ္ Legal status ရယ္ကို ၾကည္႔ရေအာင္။ နာမည္ပိုင္းအရ Burma Campaign UK က ဘာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ၿပထားတာမရွိဘူးဗ်ာ။ Legal status ကို စစ္ၾကည္႔၇င္ ခင္ဗ်ားေတြ႔ပါလိမ္႔မယ္..အဲ႔ဒီအဖြဲ႔က NGO အဖြဲ႔ပါ။ NGO ၿဖစ္တာနဲ႔ Human Right Watch လိုအဖြဲ႔မ်ိဳးၿဖစ္သြားေရာလား။ လိုအပ္ရင္ေတာ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး နာမည္ခံလို႔ရတာေပါ႔ဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ ဒီအဖြဲ႔ရဲ႔ မတ္လ ၂ဝ၁၁ ကတည္းက အစိုးရအာဏာလြဲ႔ေၿပာင္းကတည္းက ၿဖစ္လာတဲ႔ အေၿပာင္းအလဲေတြအေပၚ တုန္႔ၿပန္ခ်က္ေတြကို ေစာင္႔ၾကည္႔ေလ႔လာခဲ႔ရင္ ဒီအဖြဲ႔ဟာ သာမန္ စီးပြားေရးအဖြဲ႔သာသာထက္မပိုတဲ႔ Profit-Orientated Organization ဆိုတာ ေပၚလြင္လာပါလိမ္႔မယ္။ က်ေနာ္ ေရးထားတာ တစ္ပုဒ္ရွိပါတယ္။ ဖတ္ၾကည္႔ပါ။ က်ေနာ္ကေတာ႔ အဲ႔သလို အဂၤလန္အစုိးရဆီ လိုင္စင္တင္၊ မွတ္ပံုတင္လုပ္ၿပီး NGO ေထာင္လို႔ လူ႔အခြင္႔အေ၇းေစာင္႔ၾကည္႔ေနတာမ်ိဳးထက္စာရင္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင္႔အေရးအစီရင္ခံစာေတြကို ပိုၿပီး အားထားသင္႔တယ္လို႔ၿမင္တယ္ဗ်။

ေမး-ကုလသမဂၢမွာလည္း သူတုိ႔အတြက္ အစီရင္ခံစာေတြရွိေနတာပဲ။

ေၿဖ-က်ေနာ္တစ္ခုေၿပာမယ္ဗ်။ ကုလသမဂၢရဲ႔ (က်ေနာ္နားလည္သေလာက္ေပါ႔ဗ်ာ) အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က ဒုကၡသည္ေတြၿဖစ္ေနတဲ႔အတြက္ အၿမန္ေၿဖရွင္းေပးေစခ်င္တာ။ လူသားခ်င္း စာနာတဲ႔ အကူအညီေပးေစခ်င္တာဗ်။ ၿမန္မာအစိုးရဖက္က စီမံကြပ္ကဲမႈ အားနည္းခ်က္ေတြရယ္ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္ဆံေ၇း မေပါက္ေရာက္တာေတြရယ္ေၾကာင္႔ ဒုကၡသည္စခန္း ဖြင္႔ေပးဖို႔ မလုပ္ႏုိင္ခဲ႔တာကို ေတာ႔ အားနည္းခ်က္လို႔ သေဘာတူရမွာပဲ။ ကုလသမဂၢကေ၇ာ အဲ႔ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာဆုိတဲ႔ စကားလံုးကို တရားဝင္သံုးသလား ခင္ဗ်ား ၿပန္ေလ႔လာၾကည္ၤ႔ေစခ်င္ေသးသဗ်။ သူတုိ႔ကေတာ႔ လူသားေတြဒုကၡေရာက္တာကို အတတ္ႏုိင္ဆံုးကူညီေပးခ်င္မွာပဲ။ ဒါေပမယ္႔ ႏုိင္ငံတစ္ခုရဲ႔ ဥပေဒေရးရာေတြ အထိကေတာ႔ ဝင္စြက္ဖက္စရာလည္းမလိုသလို စြက္ဖက္မယ္လည္းမဟုတ္ဘူးဗ်။

ေမး --ခင္ဗ်ားတုိ႔ကို Xenophobia လုိ႔ စြပ္စြဲတာေတြရွိတယ္ေနာ္။

ေၿဖ---ခင္ဗ်ား တရုတ္ကို ဘယ္လိုထင္သလဲဗ်။ Xenophobic လား Xenophilia လား။ ဘယ္ဟာက ေကာင္းတယ္ထင္သလဲ။ Globalization ေခတ္မွာ အလကားေနရင္း Xenophobia လုပ္ေနၾကတယ္လို႔ေတာ႔ မထင္ဘူးဗ်။ Foreign Investment ေတြကို ဒီေလာက္ေတာင္ ဖိတ္ေခၚေနတာပဲဗ်ာ။ သို႔ေသာ္ ၿမန္မာေတြမွာ အိႏၵိယႏြယ္ဖြားေတြကို အၿမင္တိမ္းေစာင္းလြယ္တာကေတာ႔ ရွိတယ္ဗ်။ အဲ႔ဒါက မေကာင္းဘူးေပါ႔ဗ်ာ။ တုိင္းရင္းသားေတြမွာလည္း ဗမာဆုိ အၿမင္ေစာင္းလြယ္တာပဲမလား။ ဒီကိစၥေတြက တုိင္းၿပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာေအာင္ၾကိုးစားမွ Institutions ေတြထြန္းကားလာေအာင္ၾကိဳးစားမွ လူေတြ ပိုၿပီး ပညာတတ္လာမွ ေၿပလည္မယ္႔ၿပႆနာေတြလို႔ပဲၿမင္တယ္။ အခုဟာက အိႏိၵယ နြယ္ဖြားေတြကို မလိုလားတဲ႔ စိတ္အခံနဲ႔ တစ္ခုခု ဆုိရင္ မဲ ၾကတာမ်ိဳးရွိတယ္။ ဒါက ကိုယ္႔အတြက္ အက်ိဳးယုတ္ေစမယ္္႔ ၿပႆနာပဲ။ ၿပည္တြင္းမွာ အဲ႔ဒီ စစ္တေကာင္းဘဂၤါလီေတြကို တင္သြင္းဖုိ႔လုပ္ေနတဲ႔ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္အခ်ိဳ႔ရွိတယ္။ ဘယ္အဖြဲ႔မဆုိ လူေကာင္း လူဆိုး ေရာေနတာပဲေပါ႔ဗ်ာ။ တစ္ခ်ိဳ႔ တင္သြင္းဖို႔ လုပ္ေနတာနဲ႔ အားလံုးကို ရွင္းပစ္မယ္လုပ္လုိ႔ေတာ႔ ဘယ္ရမလဲ။ ဒါေပမယ္႔ အဲ႔သလုိ တစ္ခုခုဆုိ သိမ္းၾကံဳးယမ္းၿပီး မဲ ၾကတဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံသားတစ္ခ်ိဳ႔ရဲ႔ စရိုက္အေပၚ အၿမတ္ထုတ္ေနတာေတာ႔ ထင္ရွားသားဗ်။ တစ္ခုခု ဆုိ သိမ္းၾကံဳးဆဲၾကတယ္မလား။ အဲ႔ဒါကို ဘဂၤါလီ ေထာက္ခံေ၇းသမားမ်ားက Oppression အေနနဲ႔ အသြင္ေဖာ္ၾကတယ္ဗ်ာ။ လူမ်ိဳးၾကီးက မ်ိဳးႏြယ္စုအငယ္ကို ဖိနွိပ္တဲ႔ပံုဟန္ေပါ႔ဗ်ာ။ အမွန္မွာ ကိုယ္႔ႏုိင္ငံသားေတြကိုလည္း ၿပႆနာကို တည္႔တည္႔ၿမင္ေစ႔ခ်င္တယ္ဗ်။ သူတုိ႔က ၿပႆနာနဲ႔ အီမုိးရွင္း စိတ္ခံစားခ်က္ကို ေရာခ်လိုက္ၾကတယ္။ ကိုယ္႔ႏိုု္င္ငံထဲကို တ၇ားမဝင္ ဘဂၤါလီေတြ ေခၚသြင္းဖုိ႔လုပ္တဲ႔သူေတြသည္ တည္ဆဲ လဝက ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္သူပဲ။ ဗမာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ ကုလားပဲ ၿဖစ္ၿဖစ္ အတူူတူပဲ။ ဒီလုိမ်ိဳးၿမင္တတ္မွ ကိုယ္ေၿပာတဲ႔စကားက ထိေရာက္မယ္။ တာသြားမယ္လို႔ ထင္တယ္ဗ်ာ။

ေမး- ဒါဆုိရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ဆီမွာ မြတ္စလင္ေတြ အေပၚ ဖိနွိပ္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ အခ်ိဳ႔က စြပ္စြဲၾကတယ္။ အဲ႔ဒါကိုေရာ ဘယ္လို ၿမင္သလဲဗ်။

ေၿဖ- ဒါကိုဒီိလို ခြဲၿခားၿမင္ၾကည္႔ရေအာင္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ သေဘာထားနဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြ သေဘာထားကို ခြဲၿခားၿမင္ၾကည္႔မွ လက္ေတြ႔က်မယ္ဗ်။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ သေဘာထားကို ေၿပာရရင္ က်ေနာ္ေၿပာခဲ႔ဖူးတဲ႔ အေပၚက အိႏၵိယေတြကို မုန္းတီးၿခင္း ကိစၥ နဲ႔ဆက္ႏြယ္ေနတာကေတာ႔ အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ သေဘာတူရမွာပဲ။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္႔ ကိုယ္ပိုင္အၿမင္ကေတာ႔ ဒီဗမာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းဟာ ဗုဒၶဘာသာကို အေၿခခံတဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈစံနႈန္းေတြရွိတယ္ဗ်။ ဒါေၾကာင္႔မို႔ အေမရိကန္ ေကသံုးလံုးဂိုဏ္းလိုမ်ိဳးေတြ အိႏၵိယႏြယ္ဖြားေတြအေပၚ ရွိမလာခဲ႔တာလို႔ပဲၿမင္တယ္ဗ်ာ။ တစ္ခ်ိဳ႔ကလည္းေၿပာတယ္။ ခ်စ္တီးေတြ ကိုမုန္းတာ လက္ေတြ႔မက်တဲ႔ လံႈ႔ေဆာ္မႈအားေကာင္းတဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသမားအခ်ိဳ႔ စနက္လုိ႔ေၿပာတယ္ဗ်။ ၁၉၃၇ စီးပြားပ်က္ကပ္ ၿဖစ္တဲ႔အခ်ိန္မွာ ေတာင္သူလယ္သမားေတြနဲ႔ ဒီစိုက္ပ်ိဳးေရးကိုအေၿခခံတဲ႔စီးပြားေရးလုပ္ရတဲ႔တုိင္းၿပည္မွာ ခ်စ္တီးေတြပိုင္တဲ႔ေၿမက တစ္ႏုိင္ငံလံုးရဲ႔ ၅ဝ% ေက်ာ္ေနၿပီဗ်။ အဲ႔ဒီ ေၿမယာဥပေဒက ၁၈၃၇ လယ္ေၿမပိုင္ဆုိင္ခြင္႔ဥပေဒနဲ႔ အတုိးနႈန္းေတြမမွ်တမႈကို စြပ္စြဲသူေတြ ထည္႔မေၿပာတာပါ။ ဒီလို လုိက္စြပ္စြဲတဲ႔သူေတြက ဒါေတြကို လ်စ္လ်ဴရႈၿပီး ေၿပာေနတယ္လို႔ပဲ ၿမင္တယ္ဗ်။ ဒါေပမယ္႔ ၿခံဳေၿပာရရင္ မြတ္စလင္တစ္ဦးရဲ႔ ၿမန္မာႏုိင္ငံထဲ လံုၿခံဳမႈနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ဗမာတစ္ဦးရဲ႔ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရးအရလံုၿခံဳမႈကို ခင္ဗ်ားယွဥ္ၾကည႔္လိုက္ရင္ အေၿဖက ရွင္းတယ္ဗ်။ ဒါက လူ႔အဖြဲ႔အစည္းပိုင္း။

အစိုးရပိုင္းကေတာ႔ ရွင္းတယ္ဗ်။ သူသြားေနတာ အာဏာ၇ွင္။ ဘယ္သူပဲ ထၾကြဖို႔ လုပ္လာသည္ၿဖစ္ေစ ဖိနွိပ္မွာပဲ။ ႏုိင္ငံေရးအံုၾကြမႈအသြင္ေဆာင္တာနဲ႔ ဖိနွိပ္မွာပဲ။ အံုၾကြမႈကို အာရံုလြဲေပးဖု႔ိ ဘာသာေရးနဲ႔တုိက္ေပးတာ လုပ္မွာပဲဗ်။

ေမး-မေန႔က ေမးခြန္းပဲ နည္းနည္းၿပန္ေမးရေအာင္။ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥကို ေၿပာရင္ တရုတ္ကိစၥကိုေရာ မေၿပာဘူးလားလို႔ ေစာဒက တက္ၾကတယ္ဗ်။ အဲ႔ဒါေကာ ဘယ္လုိၿမင္လဲ။

ေၿဖ- တရုတ္က မေန႔က ေၿပာခဲ႔တဲ႔ အစိုးရေပၚလစီအားနည္းမႈနဲ႔ ပိတ္ဆုိ႔မႈေၾကာင္႔ တရုတ္တပည္႔ၿဖစ္ၿပီး ဒီလိုၿဖစ္တာဗ်။ တရုတ္အႏၱရာယ္နဲ႔ ဘဂၤါလီအႏၱရာယ္ ဘယ္ဟာ ပိုၾကီးလဲ ခင္ဗ်ားကို လက္ေတြ႔ၿပန္ေမးရမယ္။ တရုတ္မွာ အစြန္းေ၇ာက္ ေဖာက္ခြဲေ၇းသမားေတြရွိသလားဗ်။ အဲ႔ဒါေလး အရင္ေၿဖၾကည္႔ဗ်ာ။ ဒါကို ဘာလို႔ေမးတာလဲ ဆုိေတာ႔ ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာလုိ႔ေခၚတဲ႔အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အာဖဂန္က တာလီဘန္ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရွိေနခဲ႔တယ္ဗ်။ အဲ႔ဒီ ရုိဟင္ဂ်ာေတြထဲက ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ၿဖစ္တဲ႔ နရူးအစၥလာမ္ဆုိတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္က ARNO လို႔ေခၚတဲ႔ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ပါဝင္ေနခဲ႔တာကို အေမရိကန္ သံရံုးက ထြက္တဲ႔ ေကဘယ္လ္ထဲမွာ ေၿပာထားတယ္ဗ်။ Terrorism ကို ေလွ်ာ႔တြက္လို႔မရမွန္း ခင္ဗ်ားလည္းသိမွာပဲ။ လက္ရွိအေမရိကန္ ေခါင္းခဲေနရတာ ဒီ ဝါဒပဲမလား။ အဲ႔ဒီ နရူးအစၥလာမ္က အခု အဂၤလန္က ရုိဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔မွာ ေခါင္းေဆာင္ပါဝင္ေနတယ္လို႔သိရတယ္ဗ်။ အေပၚက ေဒါက္တာဇာနည္တုိ႔နဲ႔ အေပါင္းအသင္းေတြၿဖစ္ပံုရတယ္။ ဘာေၾကာင္႔လဲ ဆုိေတာ႔ အင္တာနက္က နာမည္ေက်ာ္ Long Live rohingya လုိ႔ ဆုေတာင္းေပးလိုက္တဲ႔ ေဆာင္းပါး ကို ေမာင္ဇာနည္က ေရးေတာ႔ သူလည္း ဝင္ၿပီး ၾသဘာေပးတာကိုေတြ႔ရတယ္။ နရူအစၥလာမ္က ေဆာ္ဒီကို အရင္သြားၿပီးမွ အေနာက္ကမာၻကို ၿပန္လာတာလို႔ေၿပာတယ္ဗ်။ ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို အဂၤလန္ MI 5 ကလည္း သိမွာပဲ။ ဘာေၾကာင္႔ ေထာက္ပံ႔ေနတာလဲ ဆုိတာကိုေတာ႔ မေန႔ကေၿပာတဲ႔ တုိင္းရင္းသားအေရးဖဲခ်ပ္ကို ကိုုင္ထားတာနဲ႔ ဆက္စပ္ေပါ႔ဗ်ာ။

တရုတ္က တုိက္ရိုက္ ၿခိမ္းေၿခာက္ေနတဲ႔ ၿမင္သာတဲ႔အႏၱရာယ္ဗ်။ သူက အင္အားပိုၾကီးလို႔သာ ပိုဆုိးတယ္ထင္ရတာ။ အင္အားခ်င္းအတူတူ သာဆုိရင္ စစ္တေကာ္းဘဂၤါလီေတြ လက္နက္ကိုင္ေတြ အႏၱရာယ္က ပိုၾကီးတယ္ဗ်။ ၿမန္မာၿပည္မွာ ဆုိးတာက တရုတ္ရဲ႔ ႏုိင္ငံၿခားေရးေပၚလစီက ဆုိးတာဗ်။ ရသမွ် အကုန္ယူမယ္ ငါ႔ဘုိ႔ ဆုိတဲ႔ ေပၚလစီက ဆုိးဝါးေနတာ။ Power Balancing လုပ္ဖို႔ အေနာက္ကို ဖိတ္ေခၚလိုက္ရင္ တရုတ္လည္း သူ႔ရဲ႔ ၿမန္မာအေပၚထားတဲ႔ ေပၚလစီကို အလိုက္သင္႔ ၿပန္ေၿပာင္းေပးလာရနုူိင္တယ္ဗ်။

ၿမန္မာၿပည္ကို လူနဲ႔ ဖိသတ္မယ္႔ ကိစၥကေတာ႔ လဝက ရဲ႔ တာဝန္ပါဗ်ာ။ လဝက အလုပ္ေကာင္းေကာင္းလုပ္ရင္ FRC ကဒ္ေတြထုတ္ထားေပးလို႔ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တရုတ္က ေငြေပါတယ္ဗ်ာ။ ဥေရာပ ယူနီယံေတာင္ သူ႔ဆီက ေခ်းငွားတာမ်ိဳးလုပ္ေနရတာ။ ကိုယ္႔တုိင္းၿပည္မွာ တင္းၾကပ္တဲ႔ ရင္းနွီးၿမဳပ္နွံမႈဥပေဒ၊ အလုပ္သမားသမဂၢေတြနဲ႔ ဥပေဒေတြ ကိုသာၿပဌာန္းနိုင္ရင္ သူ႔ဆီက ေငြရင္းကို ကိုယ္က သံုးၿပီး စီးပြားၿဖစ္ႏုိင္ေသးတယ္ဗ်။ ခင္ဗ်ားေၿပာတဲ႔ စစ္တေကာင္းဘဂၤါလီေတြက ဒါမ်ိဳး ၿဖစ္ႏုိင္ပါ႔မလား ၿပန္စဥ္းစားၾကည္႔ေပါ႔ဗ်ာ။

လက္ရွိကမာၻ႔ႏုိင္ငံအားလံုး က်င္႔သံုးတာက အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားပဲဗ်။ ကိုယ႔္ႏုိင္ငံက ကမာၻ႔အဆင္းရဲဆံုးႏုိင္ငံထဲမွာပါေနတယ္။ FDI ေတြလာရင္ေတာင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခုိက္မွာေတြ အမ်ားၾကီး ရွိေသးတယ္။ ဒီေလာက္ ဆင္းရဲေနတဲ႔အခ်ိန္ ဒီလို လူဝင္မႈကိစၥေတြ ကို လက္ခံေပးဖို႔ဆုိတာ လက္ေတြ႔မဆန္တဲ႔ လုပ္ရပ္တစ္ခုပါ။

ေမး-ခင္ဗ်ားေၿပာတဲ႔စကားက တရုတ္ကို ယံုၾကည္လြန္းရာက်မေနဘူးလားဗ်။

ေၿဖ- ဟုတ္ကဲ႔။ ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရးမွာ ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ဆက္ဆံေနၾကတဲ႔ႏုိင္ငံေတြ ရိွရင္ က်ေနာ္္႔ကို အဲ႔ဒီႏုိင္ငံေတြကို ခင္ဗ်ားကိုယ္တုိင္ လုိက္ပို႔ေပးလုိက္ပါ။ က်ေနာ္ နားလည္သေလာက္ကေတာ႔ အေပးအယူ၊ အေလွ်ာ႔အတင္း နဲ႔ပဲ သြားေနၾကတာပဲ။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မ်က္ေၿခမၿပတ္အကဲခတ္ၿပီး မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင္႔ကာနမ္း ပံုစံနဲ႔ပဲ သြားေနၾကတာပဲဗ်။ Globalization နဲ႔ အရင္းရွင္စီးပြားေရးေခတ္မွာ တရုတ္က အရင္းအနွီးနဲ႔ တရုတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ခ်င္လို႔ အေမရိကန္ေတြ ဖြင္႔ေပးလာတဲ႔ မက္လံုးေတြ ကို ကိုယ္က ပညာသားပါပါ နဲ႔ အၿမတ္ထုတ္နုိင္ရမယ္မဟုတ္လားဗ်။ က်ေနာ္တုိ႔စကားနည္းနည္း ေဘးေရာက္သြားၿပီထင္တယ္ဗ်ာ။

(https://www.facebook.com/notes/myo-set/%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%98%E1%80%82%E1%81%A4%E1%80%AB%E1%80%9C%E1%80%AE-%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B1%E1%80%91%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%B6%E1%80%9E%E1%80%B0%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8-%E1%80%90%E1%80%AF%E1%80%94%E1%82%94%E1%80%B9%E1%81%BF%E1%80%95%E1%80%94%E1%80%B9%E1%81%BF%E1%80%81%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8/239533672820812) မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။